Grote klaproos (Papaver rhoeas)

Betekenis naam: Het schijnt dat de klaproos een klappend geluid kan maken, als je de bloem als een soort zakje dichtvouwt, en er dan op slaat. We noemen deze soort de grote klaproos, omdat het de grootste is die van nature in ons taalgebied voorkomt. Het woord roos werd vroeger ook wel algemeen voor bloemen gebruikt, met name voor rode bloemen. Het woord Papaver is samengesteld uit het Keltische woord papa, dat ‘pap’ betekent, en het Latijnse woord verum, dat ‘waar’ of ‘waarheid’ betekent. Papaver is dus de ‘ware pap’. Dit komt door opiumachtige stoffen in de plant, die aan de pap van huilbabies werd toegevoegd. Rhoeas komt mogelijk van reoo, dat ‘verdwijnen’ betekent, omdat de bloemblaadjes heel snel afvallen. Een andere verklaring is dat het gebaseerd is op roia, dat ‘granaatappel’ betekent, vanwege overeenkomsten in de kleur van de bloem en de vorm van de vrucht.

Een algemeen voorkomende plant, die onder andere bekendheid geniet als symbool voor de Eerste Wereldoorlog. Vroeger geloofde men dat de grote klaproos groeide op plekken waar mensen waren overleden of vermoord. Na heftige veldslagen kwamen vaak de klaprozen als eerste weer op. Dit komt omdat de zaadjes vaak jaren kiemkrachtig blijven. Daarnaast komen ze pas tot ontkiemen in contact met direct zonlicht. Ze doen het dus vooral goed op grond die pas is omgewoeld. Hoewel het de verwante slaapbol waar opium uit gewonnen wordt, heeft ook de grote klaproos een vergelijkbare werking. In de fytotherapie wordt het onder meer gebruikt als slaapmiddel, kalmeringsmiddel en tegen hoesten. Ook kun je de bloem als kleurstof gebruiken. De zaadjes zijn te gebruiken net als maanzaad van de voornoemde slaapbol. Er zijn zelfs mensen die claimen dat je de andere delen van klaproos kunt eten, maar dan gaat het om maximaal enkele grammen, omdat je anders klachten krijgt zoals bloederige diarree. Ik raad het dus niet aan.

Eukaryoten – Diaphoretickes – Archaeplastida – Planten – Streptophyta – Phragmoplastophyta – Landplanten – Polysporangiophyta – Vaatplanten – Euphyllophyta – Zaadplanten – Bedektzadigen – Mesangiospermae – ‘nieuwe’ Tweezaadlobbigen’ – Ranunculales – Papaverfamilie – Papaveroideae – Papavereae – Klaproos