Najaarsspanner (Agriopis aurantiaria)

Betekenis naam: Spanners worden ook wel ‘landmeters’ genoemd, wat ook de betekenis is van de wetenschappelijke familienaam geometridae. De rupsen bewegen zich op een bepaalde manier voor, waarbij het lijkt alsof ze een afstand afmeten. Eerst wordt het achterlijf opgetrokken tot vlakbij de borst, en dan schuift het bovenlijf naar voren, waarbij het hele lijf zich uitspant. We noemen dit de najaarsspanner omdat deze vliegt van oktober tot december. De naam Agriopis is bedacht door de entomoloog Jacob Hübner, die echter niet vast heeft gelegd waarom hij voor deze geslachtnaam koos. De naam aurantiaria is een verwijzing naar aurantium (specifiek naar de zure sinaasappel, Citron aurantium), afgeleid van het Latijnse woord aurantius. Dit woord, afkomstig van het Arabische naranj en het Perzische narang, en betekent ‘oranje’. Er wordt soms een link gelegd met het Latijnse aurum (‘goud’), maar dat heeft andere wortels.

De najaarsspanner komt in het oosten van het land algemeen voor, maar is in de rest van Nederland wat minder aanwezig. Hij vliegt als imago in de herfst, waarna de eitje overwinteren en de rupsen zich in het voorjaar en de zomer tegoed doen aan de bladeren van loofbomen. Er is sprake van extreem seksueel dimorfisme, wat wil zeggen dat de mannetjes er behoorlijk anders uitzien dan de vrouwtjes. Net als bij diverse andere spanners hebben de vrouwtjes geen vleugels. De rupsen kunnen af en toe een plaag vormen en hele bomen kaalvreten.

Eukaryoten – Unikonta – Obazoa – Opisthokonta – Holozoa – Filozoa – Dieren – Eumetazoa – ParaHoxozoa – Bilateria – Nephrozoa – Protostomia – Ecydsozoa – Panarthropoda – Tactopoda – Geleedpotigen – Pancrustacea – Zespotigen – Insecten – Dicondylia – Pterygota – Metapterygota – Neoptera – Eumetabola – Endopterygota – Panzygothoraca – Panorpida – Amphiesmenoptera – Vlinders – Glossata – Coelolepida – Myoglossata – Neolepidoptera – Heteroneura – Eulepidoptera – Ditrysia – Apoditrysia – Obtectomera – Macroheterocera – Geometroidea – Spanners – Ennominae – Bistonini – Agriopis