Japanse parasolden (Sciadopitys verticilata)

Etymologie / betekenis naam: Het woord spar komt van het Oudnederlandse woord sparre, waarmee een ‘paal’ of ‘balk’ werd aangeduid. Dit woord voert terug naar het Proto-Indo-Europese *sperH- met dezelfde betekenis. De kransspar is echter geen echte spar en niet nauw verwant aan het geslacht Abies. We noemen dit de kransspar omdat de naalden in een krans groeien. Deze boom staat ook wel bekend onder de naam Japanse parasolden, maar deze boom is ook geen nauwe verwant van de den, hoewel hij meer uiterlijke overeenkomst heeft dan met een spar. Hij dankt de naam parasolden verwarrend genoeg niet aan de vorm van de boom zelf, zoals wel het geval is met de parasolden (Pinus pinea), maar wederom met de kransvormige groei van de naalden, die doen denken aan de baleinen van een parasol. Het woord den komt in veel Germaanse talen voor, in diverse vormen, en voert wellicht terug op een Protogermaans woord voor ‘woud’ of ‘wildernis’. We noemen dit de Japanse parasolden, omdat hij oorspronkelijk alleen in het zuiden van Japan voorkomt. Sciadopitys is samengesteld uit de Griekse woorden sciádos (‘parasol’) en pitys (‘den’). Verticilata is de Latijnse aanduiding voor de kransvormige groei.

De kransspar geldt als een levend fossiel en is de enige soort binnen de familie Sciadopityaceae. Soorten uit deze familie bestonden al 200 miljoen jaar geleden en begonnen gedurende het Krijt (145 tot 66 miljoen jaar geleden) al te verdwijnen. Vandaag de dag is de kransspar de enige soort uit deze groep die nog bestaat. De langzaam groeiende boom is in Japan nog erg populair en het hout wordt gebruikt voor de bouw van boten. Vroeger gold de boom als heilig en het was één van de vijf soorten die gebruikt mocht worden bij de bouw van tempels.

Eukaryoten – Diaphoretickes – Archaeplastida – Planten – Streptophyta – Phragmoplastophyta – Landplanten – Polysporangiophyta – Vaatplanten – Euphyllophyta – Zaadplanten – Naaktzadigen – Pinophtyta – Pinopsida – Coniferen – Sciadopityaceae – Sciadopitys

Links:
Botanische tuinen
Naturalis bioportal
Nederlands soortenregister
Verspreidingsatlas
Waarneming
Wikipedia